Μείωση κερδών και τζίρων αναμένουν οι εν Ελλάδι πολυεθνικές
Ένας από τους κλάδους ο οποίος έχει δεχτεί ισχυρές πιέσεις σε «πολυεθνικό» επίπεδο είναι εκείνος των τροφίμων και των ποτών, ξεκινώντας από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ στο λιανεμπόριο και καταλήγοντας στις βιομηχανίες.
«Σημάδι» της εποχής ότι οι Γάλλοι των Carrefour – τα οποία αποτελούν το leader των σούπερ μάρκετ με 30% περίπου – και οι Βέλγοι της Delhaize που ελέγχουν τα ΑΒ Βασιλόπουλος είδαν τις πωλήσεις τους στο εννεάμηνο του τρέχοντος έτους να υποχωρούν.Η Carrefour, η οποία εκπροσωπείται στη χώρα μας από την οικογένεια Μαρινόπουλου και η οποία βρίσκεται σε διαδικασία συγχώνευσης με τα Dia, είδε τις πωλήσεις της να μειώνονται κατά 7,5% στους πρώτους εννέα μήνες, αγγίζοντας τα 2,01 δισ. ευρώ.
Οι πρόσθετες προωθητικές δράσεις για να αποσπάσει περαιτέρω του 22% μερίδια αγοράς, αυξήσεις στους μισθούς και η αύξηση της φορολογίας άσκησαν πιέσεις στην κερδοφορία της ΑΒ Βασιλόπουλος στο τρίτο τρίμηνο της χρονιάς. Αν και το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα οι πωλήσεις παρουσίασαν αύξηση κατά 5%, στα 367 εκατ. ευρώ, το λειτουργικό κέρδος μειώθηκε κατά 31,8% και διαμορφώθηκε στα 9 εκατ. από 13 εκατ. ευρώ πέρυσι.
Η μόνη θυγατρική στον τομέα του λιανεμπορίου που ακολούθησε αντίθετη τροχιά κερδίζοντας μερίδια αγοράς, τα οποία φτάνουν το 15% και με πωλήσεις αυξημένες κατά 7%, σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις, είναι η γερμανική Lidl, η οποία κέρδισε την εμπιστοσύνη των Ελλήνων καταναλωτών μετά και την τρίτη απορρόφηση του ΦΠΑ στα προϊόντα της.
Πτώση του τζίρου κατά 6% και αισθητά μεγαλύτερη σε επίπεδο κερδών συγκριτικά με πέρυσι, αναμένει και η Kraft Food Hellas. Η υποχώρηση της κατανάλωσης τόσο στα σούπερ μάρκετ, όσο και στα περίπτερα και ψιλικατζίδικα, ειδικά σε κατηγορίες προϊόντων, όπως οι σοκολάτες, είναι εμφανής, όμως η αγορά του καφέ εξακολουθεί να κινείται ανοδικά.
Η Nestle, ο γαλλικός κολοσσός των προϊόντων γάλακτος, του Nescafe, Kitkat, Μaggi Soup κ.α. και κυρίαρχος στην αγορά παγωτού (έχει εξαγοράσει τη ΔΕΛΤΑ) με μερίδιο αγοράς 40%, σημείωσε πτώση πωλήσεων κατά 15%, ενώ αντίκτυπο στη μείωση αυτή είχαν, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, οι δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου Laurent Dereux ότι δεν σκοπεύει να προχωρήσει σε μείωση τιμών διότι αρκετές πρώτες ύλες ανατιμώνται στο χρηματιστήριο των εμπορευμάτων. Στον αντίποδα, η ολλανδική Unilever είδε τα μεγέθη της αυξημένα, χωρίς μάλιστα να έχει ενσωματωθεί σε αυτά και η πρόσφατη εξαγορά της ΕΒΓΑ στον κλάδο του παγωτού. Πιο συγκεκριμένα τα κέρδη τριμήνου αυξήθηκαν κατά 19% στα 1,25 δις. ευρώ, ενώ οι πωλήσεις άγγιξαν τα 11,5 δις ευρώ. Η Coca Cola 3 Ε του Γιώργου Δαυίδ και η Pepsico HBH «μονομαχούν» για τα μερίδια αγοράς σε Ελλάδα και εξωτερικό, θωρακιζόμενοι πίσω από τα ισχυρά αμερικάνικα brand names. Και μπορεί να είναι και οι δύο από τις κερδισμένες της κρίσης, καθώς η πρώτη είχε καθαρά κέρδη 417 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο και η δεύτερη 300.000 ευρώ, όμως, προσέχουν για… να έχουν. Ο διευθύνων σύμβουλος της Coca Cola, Δώρος Κωνσταντίνου έχει προαναγγείλει από τις αρχές του χρόνου αναδιάρθρωση στα Βαλκάνια και τις ανεπτυγμένες αγορές με σκοπό τη μείωση του κόστους λειτουργίας και προσδωκόμενο ετήσιο όφελος 25 εκατ. ευρώ.
Με μείωση πωλήσεων και κερδών αναμένεται να κλείσει το 2010 για την Αθηναϊκή Ζυθοποιία. Η ελληνική θυγατρική της Heineken σκοπεύει το 2011 να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην εξαγωγική της δραστηριότητα, επιχειρώντας να αντισταθμίσει τις απώλειες της εσωτερικής αγοράς. Ωστόσο τα στελέχη της εταιρείας δεν είναι σίγουρα αν θα ολοκληρωθεί το επενδυτικό πρόγραμμα των 100 εκατ. ευρώ που είχαν εξαγγείλει ως το 2012 λόγω της υψηλής φορολογίας. Πάντως στη διάρκεια του 2010 οι πωλήσεις της εταιρείας θα είναι μειωμένες κατά περίπου 8%, ποσοστό κατά τι υψηλότερο του μέσου της αγοράς. Οι Δανοί της Carisberg από την άλλη, δεν κρύβουν τις φιλοδοξίες που έχουν για την ελληνική αγορά, αν και η οικονομική ύφεση δεν διαμορφώνει και το καλύτερο περιβάλλον για να το ικανοποιήσουν. Προσβλέπουν βεβαίως στον διπλασιασμό του μεριδίου της Μύθος Ζυθοποιία ΑΕ στην ελληνική αγορά στην επόμενη πενταετία. Και όπως έχουν δηλώσει σκοπεύουν προς τούτο να επενδύσουν περί τα 50 εκατ. ευρώ.
ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ – ΕΠΙΠΛΑ
Ο ηγέτης του κλάδου ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, η βρετανική Dixons, που ελέγχει τα καταστήματα Κωτσόβολος μπορεί να υλοποιεί επενδύσεις ύψους 15 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση του δικτύου, την αναμόρφωση των 96 καταστημάτων της και την ενδυνάμωση της παρουσίας στο ίντερνετ μέσω της Electroworld, όμως, οι περικοπές των Ελλήνων καταναλωτών έχουν πλήξει επίσης τα κέρδη της. Έτσι, για το έτος 2009-2010 κατέγραψε συνολικές πωλήσεις της τάξεως των 456,3 εκατ. ευρώ σε σχέση με τα 484,1 εκατ. ευρώ το έτος 2008-2009.Το 2010 είναι η χρονιά της Saturn είχε τονίσει πρόσφατα η γερμανική διοίκηση της Media Markt-Saturn Ελλάδος, ποντάροντας στο ότι τα καταστήματα είναι «στημένα για περιόδους κρίσης. Η οικονομική ύφεση δεν έχει αναστείλει τα επενδυτικά πλάνα του ομίλου, τα οποία ανέρχονται σε 40 εκατ. ευρώ. Επίσης, η πορεία των πωλήσεων επιβεβαιώνει το αισιόδοξο σενάριο για μονοψήφιο ποσοστό υποχώρησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Media Saturn, με τζίρο 300 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα, έχει εδραιωθεί στη δεύτερη θέση με μερίδιο αγοράς 15%.
Πληγές μετρά και ο σουηδικός κολοσσός οικιακού εξοπλισμού ΙΚΕΑ, η ναυαρχίδα του ομίλου Φουρλή, καθώς οι πωλήσεις στο εννεάμηνο έφτασαν τα 223,9 εκατ. ευρώ, μια πτώση της τάξεως του 2,64%, ενώ τα κέρδη έφτασαν τα € 15,8 εκατ. έναντι € 26,5 στο αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Ούτε όμως και στις τηλεπικοινωνίες η εικόνα είναι καλύτερη. Δυσκολίες αντιμετωπίζει η Vodafone, η δεύτερη μεγαλύτερη σύμφωνα με τον τζίρο της (1,3 δις. ευρώ ετησίως) πολυεθνική στη χώρα. Η θυγατρική του βρετανικού κολοσσού στο πρώτο εξάμηνο Απρίλιος 2010 – Μάρτιος 2011 είχε έσοδα 578,4 εκατ. ευρώ έναντι 685 εκατ. ευρώ πέρυσι. Ταυτόχρονα η μητρική προχώρησε σε απομείωση της αξίας των ελληνικών δραστηριοτήτων της κατά 800 εκ. λίρες και εμφανίστηκε ς επιβάρυνση στα οικονομικά της μεγέθη με τα κέρδη να φτάνουν τα 148 εκατ. ευρώ. ΦΑΡΜΑΚΑ – ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
Παρά τα προβλήματα και τις στρεβλώσεις της ελληνικής αγοράς και τον αισθητό περιορισμό της κατανάλωσης υπάρχουν και οι πολυεθνικοί όμιλοι που παρουσιάζουν ισχυρή διεισδυτικότητα στην Ελλάδα εξαιτίας της μεγαλύτερης μόχλευσης και της αυξημένης ρευστότητας που έχουν οι ξένοι όμιλοι σε σχέση με τους ελληνικούς.Ανάμεσα σε αυτούς συγκαταλέγονται κατά κύριο λόγο οι φαρμακευτικές πολυεθνικές, που αν και οι περικοπές των κρατικών δαπανών για φάρμακα αναμένεται να πλήξουν τις μεγάλες εκπροσώπους, αλλά και τους κατασκευαστές ιατρικών συσκευών, παραμένουν ισχυρές με τις Sanofi Aventis, Roche, Johnson & Johnson να κερδίσουν συνεχώς πόντους στην Ελλάδα. Μάλιστα, η χώρα μας παραμένει ελκυστική για τον συγκεκριμένο κλάδο και οι πληροφορίες θέλουν τη βρετανική φαρμακευτική Boots και την αντίστοιχη γερμανική Rossemann να δείχνουν ενδιαφέρον για είσοδο στην ελληνική αγορά στην περίπτωση που ανοίξει το κλειστό επάγγελμα των φαρμακοποιών.
Από τους πιο δραστήριους παίκτες στον ελληνικό κλάδο είναι και ξένοι κατασκευαστικοί όμιλοι, όπως η γαλλική Vinci και η γερμανική Hochief, οι οποίες παρά τις κατά καιρούς φήμες περί αποχώρησής τους, επιμένουν… ελληνικά.
Η πρώτη, βασικός συνέταιρος του Γιώργου Μπόμπολα , συμμετέχει στους υπό κατασκευή αυτοκινητόδρομους Ολυμπία Οδός και Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, ενώ διαθέτει το 57,45% της Γέφυρα Α.Ε.λ, η οποία διαχειρίζεται τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου.
Οι Γερμανοί της Hochtief έχουν…. Καταλάβει μερικά από τα μεγαλύτερα φιλέτα – επενδύσεις: Ελέγχει το 40% του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενι8ζέλος» και το 35% του Αυτοκινητόδρομου Αιγαίου, η οποία εμφάνισε καθαρές ζημίες 1,18 εκατ. ευρώ το 2009.
Ακόμη, δύο ισπανικά σχήματα συμμετέχουν σε έργα οδικών αξόνων της χώρας, οι Gruppo Ferrovial και ACS, οι οποίες ελέγχουν το 67% της κοινοπραξίας Νέα Οδός. Στην ετήσια οικονομική της έκθεση η Ferrovial συγκαταλέγει το συγκεκριμένο έργο μεταξύ των 7 οδικών έργων που έχει αναλάβει διεθνώς.
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΑΚΟΜΑ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ τις διώχνει η γραφειοκρατία
Παχυλές υποσχέσεις δόθηκαν από κάποιες πολυεθνικές όταν αποφάσισαν να επενδύσουν στην Ελλάδα, αλλά γρήγορα… κούνησαν μαντήλι.
Στις περισσότερες περιπτώσεις αιτίες της «μεγάλης εξόδου» ήταν το μέγεθος της εγχώριας αγοράς, τα μικρά περιθώρια κέρδους και το «τέρας» της γραφειοκρατίας.Σε όλες όμως τις περιπτώσεις φυγής η απογοήτευση και τα ερωτηματικά σχετικά με τους λόγους που η χώρα μας είναι τόσο φιλόξενη και «διώχνει» τις ξένες επενδύσεις έμειναν, ενώ δεν αποκλείεται σύμφωνα με επιχειρηματικούς κύκλους και άλλοι τέσσερις κολοσσοί στο μέλλον να αποχωρήσουν λόγω της γραφειοκρατίας, όπως συνέβη και στο παρελθόν.
απόφαση της Aidi να διακόψει τη λειτουργία των 38 καταστημάτων της και να αποχωρήσει, ενώ ο αρχικός σχεδιασμός της ήταν να πραγματοποιήσει επενδύσεις άνω του 1,5 δις ευρώ ήταν ίσως το πιο ηχηρό μήνυμα πώς η χώρα μας πρέπει να «δουλέψει» τις δομές της.
Οι λόγοι που οδήγησαν τις ΒΡ και Shell να πουλήσουν τις δραστηριότητες λιανικής στην Ελλάδα εστίασαν στον κορεσμό της αγοράς καυσίμων, στα χαμηλότερα περιθώρια κέρδους και στο πρόστιμο των 50 εκατ. ευρώ που επέβαλε η Επιτροπή Ανταγωνισμού στις δύο εταιρείες για εναρμονισμένες πρακτικές το 2003.
Μια πιο πρόσφατη αποχώρηση, εκείνη της γαλλικής FNAC, μετά από πέντε χρόνια παρουσίας έδειξε ότι δεν άντεξε στον ανταγωνισμό των Public, ενώ τον περασμένο Απρίλιο η γαλλική La Post έβαλε λουκέτο στην εταιρεία Interattica και αποεπένδυσε από τη χώρα μας στον κλάδο της ταχυδρομικής. Αλλά και τα προηγούμενα χρόνια πολλές πολυεθνικές μας «αποχαιρέτησαν», όπως η Triumph, η οποία διέκοψε την παραγωγική της δραστηριότητα και η βρετανική Tate & Lyle, η οποία «μετακόμισε» στη Βουλγαρία λόγω φθηνότερου εργατικού κόστους. Τον Οκτώβριο του 2008 έκλεισε το εργοστάσιο της Siemens στη Θεσσαλονίκη.
Από το 2008 έχει ξεκινήσει η καθοδική πορεία των μεγεθών των πολυεθνικών ομίλων, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, συνεχίστηκε το 2009 και σε ορισμένες εξ αυτών στα αποτελέσματα εννεαμήνου 2010 διαφαίνεται η ίδια τάση.
Πολυεθνικές στην Ελλάδα, Πωλήσεις 2009, Πωλήσεις 2008
Praktiker, 274.000.000,00, 286.000.000,00
Unilever, 430.000.000,00, 621.000.000,00
Kraft, 147.000.000,00, 127.000.000,00
3E Hellas, 6.500.000.000,00, 7.000.000.000,00
Procter and Camble, 483.000.000,00, 446.000.000,00
Nestle, 380.000.000,00, 378.000.000,00
Barilla Hellas, 80.000.000,00, 82.000.000,00
BMW Hellas, 230.000.000,00, 325.000.000,00
Cadbury Hellas, 82.000.000,00, 79.000.000,00
Diageo Hellas, 230.000.000,00, 212.000.000,00
Friesland Hellas, 264.000.000,00, 281.000.000,00
Glaxosmith, 298.000.000,00, 279.000.000,00
Hewlett Packard, 70.000.000,00, 76.000.000,00
Johnson and Johnson, 191.000.000,00, 184.000.000,00
L’ oreal Hellas, 191.000.000,00, 193.000.000,00
Luxottica Hellas, 49.000.000,00, 59.000.000,00
Novartis Hellas, 439.000.000,00, 377.000.000,00
Pernod Rickard, 77.000.000,00, 82.000.000,00
Tasty Foods, 122.000.000,00, 118.000.000,00
ΣΥΝΟΛΟ, 10.521.000.000,00, 11.208.000.000,00
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟΥ 2010 (ΚΑΤ’ ΕΚΤΊΜΗΣΗ)
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ, ΜΕΙΩΣΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ
Carrefour Μαρινόπουλος, -7,5%
Delhaize ΑΒ Βασιλόπουλος, + 5%
Kraft Food Hellas, -6%
Nestle, -6%
Αθηναϊκή Ζυθοποιϊα, -8%
Carisberg, -5%
Dixons, -2%
Media Markt-Saturn, -5%
ΙΚΕΑ, -2,64%
